Zie ook Vensters op Rijssen II, 2017, diverse auteurs, hoofdstuk Straatnamen in Rijssen, Vroeger en Nu.
Zie ook Havezate Kroniek, jaargang 17, nr 4, hoofdstuk Verdwenen en wandelende veldnamen.
Aalscholver
Aalscholver (Phalacrocorax carbo). Scholver. Scholverd. Schollevaar. Koolgans. Behoort tot de familie der aalscholvers
___________________________________________________________________________
Adriaan van Ostadestraat
Adriaen (van) Ostade, 1610-1685
Nederlands schilder, graveur en tekenaar, Hollandse school, Gouden Eeuw
___________________________________________________________________________
A.H. ter Horstlaan
Auke Hayo ter Horst (‘Meneer Auke’),1850-1916
Textielfabrikant, directeur/medevennoot Ter Horst & Co
___________________________________________________________________________
Akkerdijk
Akker. Akkerland. Bouwland. Stuk bewerkte grond waar op (cultuur)gewassen (bijvoorbeeld graan, mais, suikerbieten) worden verbouwd. Akker komt uit het Latijn: ‘ager’
___________________________________________________________________________
Ambachtstraat
Ambacht. Handwerk dat wordt geleerd om een beroep uit te oefenen. Vorm van werk of vaardigheid. Gilde. Beroepsgroep
___________________________________________________________________________
Arend Baanstraat
Arend Baan, Rijssen, 1856-1937
Landbouwer, steenbakker, eigenaar steenfabriek, veehandelaar, gemeenteraadslid, wethouder, diaken
___________________________________________________________________________
Argonstraat
Argon (Ar). Scheikundig element. Atoomnummer 18. Kleurloos edelgas
___________________________________________________________________________
Baankamp
Baankamp (veldnaam). Gebied De Baankamp (in de stad) ten zuidwesten van Rijssen
___________________________________________________________________________
Baksteenstraat
Baksteen. Kunstmatige steen, gebakken uit klei
___________________________________________________________________________
Banisweg en Blinde Banisweg
Banis. n Baanis (veldnaam). Bouwland op de Es, ten (zuid)westen van Rijssen, gebied Keizersdijk, Geskesdijk, Middeldijk, buiten de stad
___________________________________________________________________________
Barmsijs
Barmsijs (Acanthis flammea). Zangvogel
___________________________________________________________________________
Beatrixplein Beatrixstraat
Beatrix Wilhelmina Armgard, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe Biesterfeld, Koningin der Nederlanden, 31 januari 1938
Koningin van Nederland van 30 april 1980 tot 30 april 2013
___________________________________________________________________________
Bereklauw
Bereklauw (Heracleum sphondylium). Gewone bereklauw. Onweerbloem. Behoort tot de schermbloemenfamilie. Bereklauw is in Nederland van de reuzenbereklauw, waarvan de sappen huidirritatie kunnen veroorzaken
___________________________________________________________________________
Berkenlaan
Berk (Betula). Geslacht van bomen uit de berkenfamilie
___________________________________________________________________________
Bevervoorde
Genoemd naar (de plaats van) Kasteel Bevervoorde/Havezat(h)e Beverveurde/Beverfeurde/Bevervoerde (18 juni 1620? – sloop ± 1782?) en/of Evert van Bevervoerde, ridder (rond 1323 wonend in Rijssen)
___________________________________________________________________________
Biesterij
Biesterij (veldnaam). Rijssens(ch)e Veld. Staat vermeld op de Herziening Alg. Kaart Nederland, 1850
___________________________________________________________________________
Bleekstraat
Bleek. Bleekweide, bleekveld. Een (kort gemaaid) grasveld om in de zon (linnen)goed te bleken. In Rijssen (De Weijerd) werd tot ongeveer tot ± 1950 gebleekt
___________________________________________________________________________
Bloemstraat
Bloem. Deel van een plant waarin de organen voor geslachtelijke voortplanting bij elkaar staan.
= Siknstroate. Er werden geiten gehouden. Zie Vensters op Rijssen, deel II, Straatnamen in Rijssen, Vroeger en nu
___________________________________________________________________________
Boekweitstraat
Boekweit (Fagopyrum esculentum). Eenjarige plant. Duizendknoop
familie. Géén graanproduct
___________________________________________________________________________
Boterbloem
Boterbloem (Ranunculus). Kruidachtige plant met meestal gele of witte bloemen. Landplant. Een- of tweejarig
___________________________________________________________________________
Brandlicht
Burcht/Huize Brandlicht. Huijs Brandlecht. Stond aan de Watermolen (binnen de stad). Op den Pol. Werd bewoond door de familie (Gerard) Van Munster (tot Brandlicht), vanaf ± 1650. Later eigendom van de familie Ter Horst
___________________________________________________________________________
Brekeldlaan
Bebosd recreatiegebied met gemarkeerde wandelingen. De Brekel staat als gebied al vermeld op de postroutekaart van 1815.
___________________________________________________________________________
Burgemeester Knottenbeltlaan
Johannes Knottenbelt (‘Knotje’), 1870-1950
Burgemeester van Rijssen van 16 april 1913 tot 23 april 1937
__________________________________________________________________________
Butaanstraat
Butaan. Chemische verbinding. C4H10. Brandbaar gas, dat dient als brandstof. Wordt gewonnen uit aardolie en aardgas
___________________________________________________________________________
Callunaweg
Calluna. Struikhei (Calluna vulgaris). Plant uit de heidefamilie
___________________________________________________________________________
Casparus B.J. Landweerlaan
Casparus Bastiaan Johannes Landweer, 6 oktober 1905
Burgemeester (ARP) van Rijssen van 16 juli 1957 tot 1 november 1970. Ridder in de orde van Oranje-Nassau
___________________________________________________________________________
Constantijn Huygensstraat
Constantijn Huygens, 1596-1687
Nederlands dichter, diplomaat, geleerde, componist en architect in de Gouden Eeuw
___________________________________________________________________________
Daltonstraat en/of
John Dalton. De Wet van Dalton. De som van alle partiële drukken van de gassen in een mengsel is gelijk aan de totale druk van het gasmengsel
___________________________________________________________________________
Dannenberg
Genoemd naar Huis Dannenberg/De Dannenberg (‘Dannboarg’)
In Rijssen een veel voorkomende achternaam, Danne(n)berg
___________________________________________________________________________
De Beumkes
Beumkes: (Rijssens) dialect voor boompjes? ‘Opgaand hout’.
___________________________________________________________________________
De Borkeld
De Borkeld (veldnaam). Staat op de Nwe. Alg. Kaart Nederland van 1820 (De Borkel/De Borgel). Is een buurtschap (eerder met Look) en natuurgebied in Rijssen, ten zuiden van de weg van Rijssen naar De Keizer (Den Overtoom). Hooge Borkel, Borkeld en Laage Borkeld
___________________________________________________________________________
De Hagen
Rijssen mocht zich, na het verkrijgen van stadsrechten, verdedigen, deed dit met een cirkel van stadswallen en grachten
___________________________________________________________________________
De Hofstee
De Hofstee (veldnaam). Gebied aan de zuidkant van Rijssen, binnen de stad. Staat vermeld op de gemeentekaart TK200, TMK500 uit 1891
___________________________________________________________________________
De Kaempe
De Kaempe (veldnaam), vroeger bouwland op Den Esch/De Es
___________________________________________________________________________
De Krans
Vernoemd naar boerderij de Krans, gebouwd rond 1780 met de stenen van Kasteel Bevervoorde, gesloopt rond 1925
___________________________________________________________________________
Dellestraat
Delle (veldnaam). De Dellle. Bouwland op den Esch/de Es (binnen de stad). Delle = laagte, dal, leeg stuk grond in bouwland of weide
___________________________________________________________________________
Dennenlaan
Den (Pinus), naaldboom
___________________________________________________________________________
De Oplegger
Oplegger, trailer. Een oplegger is een aanhangwagen, die voor een belangrijk deel van het gewicht op een trekkend voertuig rust
___________________________________________________________________________
De Overtoom
De Overtoom (veldnaam). Den Overtoom. ”n Ouwrtoom’. Veengrond ten westen van Rijssen
___________________________________________________________________________
De Ronde Maat
De Ronde Maat (veldnaam). ‘De Roonde Maat’, bouwland op Den Esch/De Es, binnen de stad
___________________________________________________________________________
De Ruyterstraat
Michiel Adriaenszoon de Ruyter, 1607-1676
Nederlands admiraal
__________________________________________________________________________
De Stikker
Stikker. Persoon die turf steekt.
Stikker. Grote soort veenspade (stikschop. Turfschop)
___________________________________________________________________________
De Stroekeld
De Stroekeld (veldnaam). De Struikelt(’n Stroeklt’) Genoemd naar de grasgronden ten noord-westen van Rijssen (De Leiding?)
___________________________________________________________________________
De Zaagkoele
Zaagkuil. Zagekuil. ‘De Zaagkoele’. Kuil in de grond waarover een boomstam werd gelegd, die door twee personen (een persoon in de kuil, een persoon op de boomstam) met een lange zaag in planken werd gezaagd.
De Rijssense Zaagkoele bevond zich nabij de kruising Enterstraat/Oranjestraat
___________________________________________________________________________
Dokter P. Oosthoekstraat
Pieter Oosthoek, 1896-1972
Huisarts in Rijssen vanaf 1 november 1963
___________________________________________________________________________
Dovenetel
Dovenetel (Laminum). Geslacht uit de lipbloemenfamilie. Een- en twee jarig. Bijvoorbeeld witte, gele, gevlekte of paarse dovenetel
___________________________________________________________________________
Driehoeksplein
Driekhoeksplein, ook Europaplein. Driehoeksplein waarschijnlijk vanwege de vorm. Op het plein werden het nieuwe en nieuwste gemeentehuis gebouwd
___________________________________________________________________________
Drostendijk
Drost, landdrost, drossaard. Nederlandse bestuursambtenaar, die een bepaald gebied bestuurde. De drosten van Twente resideerden oorspronkelijk in Goor, later op hun kasteel of havezate. Boeren moesten jaarlijks hand- en spandiensten voor ze uitvoeren, zonder vergoeding. Een van de staatsgezinde drosten van Rijssen was Ernst van Ittersum tot Nijenhuis
___________________________________________________________________________
Dr. Stokkersstraat
Gerhardus Stokkers (‘d’n Stöks’), 1872-1931
Arts. Huisarts in Rijssen van 1900 tot 1931
___________________________________________________________________________
Eerdmanserve
Dirk Eerdmans (’n Botterheer’), 1882-1945. ”n Botterheer’.
Melkfabrikant, zuivelfabrikant. Directeur
___________________________________________________________________________
Eikenlaan
Eik (Quercus) . Geslacht van loofbomen. In Nederland meestal Zomereik
___________________________________________________________________________
Elsenerstraat
Elsen. Elzen (‘Ealsn’). Buurtschap in de gemeente Hof van Twente
___________________________________________________________________________
Elsenerveldweg
Elsenerveld. Elsener Leemveld (ten noordwesten van Elsen, ten zuiden van Rijssen). Elsener Voorveld (ten westen van Elsen)
___________________________________________________________________________
Emmastraat
Adelheid Emma Wilhelmina Theresia, Prinses van Waldeck-Piermont1858-1934
Koningin-regentes der Nederlanden van 1890-1898
___________________________________________________________________________
Energiestraat
Energie. Natuurkundige grootheid
___________________________________________________________________________
Enterstraat
Enter (‘Eanter’). Dorp aan de Regge in het westen van Twente.
Weg van Rijssen richting Enter (laatste deel binnen bebouwde kom ook wel Enterweg). Enterstraat begint op het kruispunt Watermolen/Wierdensestraat/Enterstraat, gaat ter hoogte van de N347 over in de Rijssenseweg, die loopt tot de Dorpsstraat in Enter
___________________________________________________________________________
Enterveenweg
Enterveen. (De) Enter Veenen. Het Enter Veen. Enter Venen.
Gebied ten zuiden van Enter, ’tussen Rijssen en Enter
___________________________________________________________________________
Entoshof
Entos. Eerste Nederlandsche Tentoonstelling Op Scheepvaartgebied (E.N.T.O.S.), ter gelegenheid van het eeuwfeest van de bevrijding van Napoleon, geopend op 5 juni 1913 te Amsterdam. Rond 1920 werden de zogenoemde Entos-huizen (arbeiderswoningen) gebouwd aan de Eschstraat
___________________________________________________________________________
Erve Campjan
Genoemd naar boerderij Kamphuis, Waterhoek?
___________________________________________________________________________
Erve den Boom
Erve den Boom, genoemd naar boerderij Erve den Boom. Werd in 1765 geërfd door de echtgenote van Peter Willem van Voorst, Johanna Isabella Bentinck tot Bevervoorde-Hoykinck
___________________________________________________________________________
Erve Wolters
Erve Wolters, boerderij in het Park, sinds 1919 genaamd Eigen Erf (nu een kinderboerderij). De boerderij is gerenoveerd in 1859 en 1979
___________________________________________________________________________
Esstraat
Es. Esch/enk/eng/akker/veld/kouter. Hoog gelegen akker.
___________________________________________________________________________
Ethaanstraat
Ethaan. Verzadigde koolwaterstof. C2H6
___________________________________________________________________________
Fahrenheitstraat
Daniël Gabriël Fahrenheit, 1686-1736.
Natuurkundige. Bedacht een temperatuurschaal, °F
___________________________________________________________________________
Fluitekruid
Fluitekruid (Anthriscus sylvestris). Hollands kant. Plant uit de schermbloemfamilie
___________________________________________________________________________
Frans Halsstraat
Frans Hals, 1583-1666
Kunstschilder/Oud Hollandse Meester
___________________________________________________________________________
Fuut
Fuut (Podiceps cristatus). Watervogel
___________________________________________________________________________
Galvanistraat
Luigi Galvani, 1737-1798.
Italiaans arts en natuurwetenschapper
___________________________________________________________________________
Gerard Terbochstraat
Gerard ter Borch (de Jonge), Gerard Terborch, 1681-1681
Nederlands kunstschilder
___________________________________________________________________________
Gerbrand Adriaansz. Brederodestraat
Gerbrand Adriaenszoon Bredero, 1585-1618
Nederlands schilder, dichter, toneelschrijver en rederijker
___________________________________________________________________________
Gerststraat
Gerst (Hordeum vulgare). Graansoort. Grassenfamilie. Eenjarig: zomergerst. Twee jarig: wintergerst
___________________________________________________________________________
Goudvink
Goudvink (Pyrrhula phyrrula). Zangvogel
___________________________________________________________________________
Graaf Adolfstraat
Adolf van Nassau, 1540-1568
___________________________________________________________________________
Graaf Ottostraat
Otto III van Holland, ± 1208-1249
Bisschop van Utrecht van 1233 tot 1249
Verleende Rijssen stadsrechten op 5 mei 1243
___________________________________________________________________________
Graaf Willem Lodewijkstraat
Willem Lodewijk, Graaf van Nassau-Dillenburg (‘Us Heit’), 1560-1620
Stadhouder van Friesland van 1584-1620. Kapitein-generaal van het leger van Friesland. Opperbevelhebber van het Staatsleger
___________________________________________________________________________
Gracht
Gracht. Singel. Aangelegde waterweg of langs oevers gebouwd kanaal door of om een stad. Graft is van graven
___________________________________________________________________________
Grasweg
Gras. Plant uit de grassenfamilie. Grasachtige plant met lijnvormige bladeren. ‘Onkruid’. Voer voor grazers
___________________________________________________________________________
Gravenstraat
Graaf. Adellijke titel, in de rangorde tussen markies en burggraaf.
Vrouw: gravin.
Gravenstraat. Graven van Holland?
___________________________________________________________________________
Grebbebergstraat
Grebbeberg, 52 meter hoge heuvel/stuwwal van de Utrechtse heuvelrug. De naam is afgeleid van de Bisschop Davidsgrift (of grebbe), een historisch kanaal. Slag om Grebbeberg: hevige gevechten tijdens WOII, 1940, tijdens de Duitse inval. Velen verloren hierdoor het leven, waaronder acht Rijssenaren
___________________________________________________________________________
Groeneweg
Groen. Groenvoorziening. Lommerrijk. Kleur van gras
___________________________________________________________________________
Groenling
Groenling (Chloris chloris) . Groenvink. Groninger. Zangvogel uit de familie der vinkachtigen
___________________________________________________________________________
Grutto
Grutto (Limosa limosa). Weidevogel uit de familie strandlopers en snippen
___________________________________________________________________________
Haarstraat en Haarzijde
De Haar (veldnaam). Gebied binnen de stad
___________________________________________________________________________
Handelsweg
Handel. Het uitwisselen van producten tussen twee partijen, tegen betaling. Bij ruilhandel worden artikelen geruild
___________________________________________________________________________
Hangerad
Hangerad. Hangerat. Op de hoek De Beek/Hangerad stond ooit een café, met als uithangbord een hangend wiel
___________________________________________________________________________
Haverstraat
Haver (Avena sativa). Eenjarige plant. Grassenfamilie. Graansoort
___________________________________________________________________________
Heliumstraat
Helium (He). Scheikundig element. Atoonnummer 2. Kleurloos edelgas
___________________________________________________________________________
Hendrik Jan van Opstallstraat
Hendrik Johannes van Opstall, 1822-1905
Burgemeester van Rijssen van 7 december 1868 tot 15 oktober 1904
___________________________________________________________________________
Henri Dunantstraat
Jean Henri Dunant (Henry Dunant), 1828-1910 (zwitser).
Oprichter Rode kruis en mede-auteur van het YMCA-handvest.
Ontving in 1901 de Nobelprijs voor de vrede
___________________________________________________________________________
Herderstasje
Herderstasje (Capsella bursa-pastoris. Plant uit de kruisbloemfamilie. ‘Onkruid’
___________________________________________________________________________
Het Nieuwe Veer
Nieuw veer, aan de Rijssense kant van de brug over de Regge. Café Het Veer
___________________________________________________________________________
Hoefsmid
Ambachtsman die de hoeven van paarden en/of andere hoefdieren onderhoudt, om de juiste hoefstand te houden
Enkele Rijssense hoefsmeden: Johan Schuitemaker, hoefsmid Paalman, Stokkers en Schoolen
___________________________________________________________________________
Hogepad
Vanaf december 1923 werd de 2e straat van de Eschstraat tot de punt in de Tabaksgaarden Hogepad genoemd (en bestraat). Wellicht lag het pad ‘wat hoger’?
___________________________________________________________________________
Holterstraatweg
Holten (‘Hooltn’). Dorp in Salland, nu onderdeel van de gemeente Rijssen-Holten.
Weg richting Holten. Deel van de provinciale weg N350 (16 km), die loopt vanaf de A1 (Holten) tot de A35 (Wierden). De Reggesingel gaat over in de Holterstraatweg. De Holterstraatweg gaat ter hoogte van De Keizer over in de Rijssenseweg, die loopt tot de rotonde in Holten (Oranjestraat/Markeloseweg/Rijssenseweg).
De weg Almelo-Rijssen-Holten werd rond 1840 aangelegd
___________________________________________________________________________
Hondsdraf
Hondsdraf (Glechoma hederacea). Kruipende, geurende plant. Hoort tot de lipbloemenfamilie
___________________________________________________________________________
Hooiweg
Hooi. Voornamelijk gedroogd gras (eventueel vermengd met planten die tussen het gras groeien), vaak dienend als voedsel voor dieren
___________________________________________________________________________
Huttenwal
Wal. Stadswal. Omwalling
Rijssen mocht zich, na het verkrijgen van stadsrechten, verdedigen, deed dit met stadswallen en grachten
___________________________________________________________________________
H.W. Mesdagstraat
Hendrik Willem Mesdag, 1831-1915
Nederlands kunstschilder, etser, aquarellist en lithograaf. Meester marine-schilder. Haagse School. Panorama van Mesdag
___________________________________________________________________________
Industrieweg
Industrie (Latijn: industria = ijver/bedrijvigheid). Deel van de economie dat wordt gekenmerkt door productie en verwerking van materiële goederen of artikelen in fabrieken, vaak met behulp van mechanisering en automatisering
___________________________________________________________________________
Irenelaan
Irene Emma Elisabeth, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau (1939), (Hare Koninklijke Hoogheid, prinses Irene der Nederlanden)
___________________________________________________________________________
Izaak Heijmanstraat
Izaak Heijman, 1848-1943
De laatste uit Rijssen weggevoerde Joodse Rijssenaar. Eerbetoon aan de 111 Joodse Rijssenaren die werden omgebracht tijdens WOII
___________________________________________________________________________
J. ter Horst JHznstraat
Jan ter Horst Jan Harmenzoon, (‘De Oude Meneer Jan’), Rijssen, 1861-1919. In 2005 veranderde de straatnaam in Jan ter Horststraat.
Fabrikant/firmant Ter Horst & Co
___________________________________________________________________________
Jacob Catsstraat
Jacob Cats (‘Vader Cats’), 1577-1660
Nederlands dichter, jurist en politicus
‘Kinderen zijn hinderen, zei Vader Cats’
___________________________________________________________________________
Jacob Reviuspad en Jacob Reviusstraat
Jakob Reefsen, 1586-1658. Jacob Revius of Reefsenus. Ook Jacques de Rèves. Nederlands predikant, dichter, vertaler en historicus
___________________________________________________________________________
Jacob Ruysdaelstraat
Jacob Izaakszoon/Isaacksz. (van) Ruisdael (Ruysdael), 1628-1682
Nederlandse schilder, tekenaar en etser van voornamelijk zeegezichten en landschappen
___________________________________________________________________________
Jan Aolbertspad
Jan Brinks (‘Jan Aolbert’), 1932-2013
Rijssense middenstander, schilder. Had onder andere een winkel op de hoek Esstraat/Tabaksgaarden
___________________________________________________________________________
Jan Luikenstraat
Jan (Johannes) Luijken (Luiken), 1649-1712
Nederlandse schilder, dichter, etser
___________________________________________________________________________
Jan Steenstraat
Jan Havickzoon Steen, 1625-1679
Hollandse kunstschilder
___________________________________________________________________________
Johan van Galenplantsoen
Johan (of Jan) van Galen, 1604-1653
Kapitein, schout-bij-nacht, vlootvoogd van de Republiek der Verenigde Nederlanden 1588-1795 (ook: Republiek der Verenigde Provinciën, te weten Drenthe, Friesland, Gelderland, Groningen, Holland, Overijssel en Zeeland)
___________________________________________________________________________
Johan Willem Frisostraat
Johan Willem Friso, vorst van Nassau-Dietz, 1687-1711 (1696-1711), Prins van Oranje (1702-1711)
Stadhouder van Friesland en Groningen (1708-1711)
___________________________________________________________________________
Johannes Vermeerstraat
Johannis (Johan, Jan) Vermeer1632-1675
Nederlands kunstschilder Gouden Eeuw
___________________________________________________________________________
Joost van den Vondelstraat
Joost van den Vondel, 1587-1679
Nederlands dichter en toneelschrijver, handelaar in kousen, suppoost bij de Bank van Lening
___________________________________________________________________________
Julianastraat
Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina van Oranje-Nassau, 1909-1980
Koningin der Nederlanden van 4 september 1948 tot en met 30 april 1980
= Doodstraatje (liep van de RK kerk naar het Schild (kerkhof). Zie Vensters op Rijssen, deel II, Straatnamen in Rijssen, Vroeger en nu
___________________________________________________________________________
Jutestraat
Jute. Akkerbouwgewas. Lange, zachte, glanzende plantaardige bastvezel dat tot sterke draden kan worden gespannen. In Rijssen veel fabrieksarbeiders werkzaam bij Jutefabriek Ter Horst & Co
___________________________________________________________________________
Kalanderstraat
Kalander. Serie walsen in productiemachines. Industriële techniek. Kalanderen is het vormen van een thermoplastische massa tussen twee of meer walsen tot een folie
___________________________________________________________________________
Karel Doormanstraat
Karel Willem Frederik Marie Doorman, 1889-1942
Marine-officier. Schout-bij-Nacht vanaf 1940
___________________________________________________________________________
Kasteellaan
Kasteel. Zelfstandig, versterkt gebouw dat onder middeleeuwse omstandigheden te verdedigen was. Verdedigbare woning, verstevigde hoeve of huis. Uit het Latijn: castellum (fort of toevluchtsoord).
Rijssen: Kasteel/havezate (kasteelcomplex) De Oosterhof
___________________________________________________________________________
Keizersdijk
Keijserdijk, De Keijser Dijk. Weg Rijssen richting Holten, ten zuiden van de N350, van de Roelf Bosmastraat tot aan café Op ’n Keijser/De Keizer/Legtenberg de Wind (Holterveen). Staat reeds op de Nieuwe Algemene kaart Nederland 1822
Keizer Karel V
Karel van Luxemburg, uit het huis van Habsburg, 1500-1558. Karel I (koning van Spanje van 1516-1556), Karel V (keizer van 1519-1556). Landsheer. Keizer Karel V zou ooit in café De Keizer geweest zijn
___________________________________________________________________________
Kerkstraat
Kerk. Uit het Grieks: Κυpiακη = huis des heren. Gebouw voor godsdienstoefeningen. Bedehuis. Gebedshuis. Godshuis. Tempel
___________________________________________________________________________
Kievit
Kievit (Vanellus vanellus). Weidevogel
___________________________________________________________________________
Koekoeksbloem
Koekoeksbloem (Lychnis).
Geslacht van kruidachtige planten uit de anjerfamilie
___________________________________________________________________________
Koksweg
Kok (kokkin). Iemand die als beroep de kookkunst beoefend, die voedsel bereidt tot maaltijden
___________________________________________________________________________
Kolenbrander
Kolenbrander. Beroep. Houtskoolstoker. Kool is een fossiele brandstof
___________________________________________________________________________
Koninginneweg
Koningin. Vrouwelijk staatshoofd van een koninkrijk of de gemalin van een koning
___________________________________________________________________________
Koperslager
Ambachtsman die platen koper (of andere zachte metalen) bewerkte. Enkele Rijssense koperslagers: Jannis Aalderink, Engbert Bouwmeester, Gerhardus Hendrikus Klensman
___________________________________________________________________________
Korenstraat
Koren. Algemene term voor graan, dat voor voedsel wordt verbouwd, meestal tarwe, rogge of gerst
___________________________________________________________________________
Kreijkesweg
Vernoemd naar de heer Kreijkes, hij was tekenaar of opzichter bij de gemeente Rijssen
___________________________________________________________________________
Kruisweg
Kruisweg (veldnaam). Gebied in het Rijssensche Veld, De Kruisch Esch. Staat vermeld op de Gemeentekaart van 1891, TK200 TMK 50D. Groene Kruisbossen
___________________________________________________________________________
Kryptonstraat
Krypton (Kr). Scheikundig element. Atoomnummer 36. Kleurloos edelgas
___________________________________________________________________________
Laan Oud-Indiëgangers
Ter herinnering aan de meer dan 200 Rijssenaren die hebben gediend in Indonesië, voormalig Nederlands Indië
___________________________________________________________________________
Leemstraat
Leem. Grondsoort, voornamelijk bestaand uit silt. Leem wordt voornamelijk gebruikt als bouwmateriaal en grondstof voor aardewerk
___________________________________________________________________________
Leijerweerdsdijk
Leijerweerd is van het beekje ‘Lee’ (nu Entergaven)en ‘waard’. Waard is een regelmatig overstromende strook grasland langs beek of Rivier. Dicht bij de Regge heeft het buiten Leyerweerd/Lederweert gestaan. De Leijerweerdsdijk stond reeds vermeld op de militaire topografische kaart van 1848. Het was een verbindingsweg tussen Rijssen en Enter en moest, bij hoge waterstanden, het water keren, zodat de Leijerweerdslanden ( Waterhoek)(oude uiterwaard van de Regge) droog konden blijven
_________________________________________________________________________ Lentfersweg
Genoemd naar de Lentferts Stukken (veldnaam)(’n Leanfert’). Bouwland op den Esch/de Es
___________________________________________________________________________
Lepelaar
Lepelaar (Platalea Leucorodia). Vogel uit de familie der ibissen en lepelaars
___________________________________________________________________________
Lichtenbergerdijk
De Ligtenberg (de lage berg/hoge bescherming), veldnaam. Uitloper van de Holterberg. Legtenbergh/Lichtenbergh/Klein Ligtenberg/Groot Ligtenberg/ Lichtenberg/Lightenbargh/Ligtenberg/Lechtenberg/Legtenberg. Buurtschap De Ligtenberg, vermeld in de markeboeken Zuna/Notter. Buurtschap Rijssen/Holten/Nijverdal. Rond 1620 werd erf ‘Den Lechtenberch’ gebouwd, ‘Erve en Goed Den Lichtenberg in ’t Schependom van Rijssen (1732)’. De boerderij werd begin 20e eeuw afgebroken
___________________________________________________________________________
Lijsterbesstraat
Lijsterbes (Sorbus). Boom/struik uit de rozenfamilie
_________________________________________________________________________________
Lindenlaan
Linde (Tilia). Geslacht van bomen uit de kaasjeskruidfamilie
___________________________________________________________________________
Lugtigheidstraat
Cornelis Lugtigheid, 1896-1970
Gemeentesecretaris
_________________________________________________________________________________
Madeliefje
Madeliefje (Bellis perennis = alle jaren mooi/eeuwige schoonheid). Meizoentje. Kleine vaste plant uit de composietenfamilie
___________________________________________________________________________
Maisweg
Mais (Zea mays). Maïs.
Graan. Afkomstig uit Midden-Amerika. Behoort tot de grassen
___________________________________________________________________________
Mandenmaker
Mandenmaker. Mandenvlechter. Korver. Ambachtsman die voor hobby of beroep manden vlecht met natuurlijke materialen (wilgentenen, rotan, stro, rietstengels)
___________________________________________________________________________
Margrietlaan
Margriet Francisca, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterveld, 19 januari 1943. Prinses Margriet
___________________________________________________________________________
Marijkestraat
Maria Christina, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld, (prinses Christina) 18 februari 1947
___________________________________________________________________________
Markeloseweg
Markelo (‘Maarkel’). Dorp in de gemeente Hof van Twente. Mark = afscheiding/grens. Lo = bos.
Weg van Rijssen richting Markelo. Deel van de provinciale weg N752 (N752 is 8 km lang). De Verlengde Oranjestraat gaat over in de Markeloseweg. Ter hoogte van de A1 gaat de Markeloseweg over in Rijssenseweg, die in Markelo eindigt in de Prinses Irenestraat
_________________________________________________________________________________
Meerkoet
Meerkoet (Fulica atra). Watervogel
___________________________________________________________________________
Meindert Hobbemastraat
Meindert Lubbertszoon Hobbema, 1638-1709
Nederlands landschapsschilder
___________________________________________________________________________
Molenbeekpark
Molenbeek. Rivier, die het noorden van Rijssen afsloot (ontoegankelijk drassig gebied), ontsprong in de Mors uit de Maatgraven en bij de Pelmolen uitmondde in de Regge. De Molenbeek is gedempt in augustus 1949. Rijssen mocht zich, na het verkrijgen van stadsrechten verdedigen, deed dit met stadswallen en grachten
___________________________________________________________________________
Molenstalweg
Molenstal = veldnaam. Nu een lage weide op het terrein van de camping van de familie Schuilenburg, De Goolne Ket’n.
___________________________________________________________________________
Molenstraat
Molen = werktuig aangedreven door wind, water, elektriciteit, spierkracht of dieren voor het maken van olie, verf of meel, zagen van hout of oppompen water.
Molen van Rosman (Reetmölke), grondzeiler. Roggemolen. Gebouwd in 1865 door Evert Rosman, gesloopt in 1933
___________________________________________________________________________
Morsweg en Oude Morsweg
Mors, Morsch. Mors is oud-Nederlands voor moeras. De Noorder mos. De Zuider Mos. Grasgrond ten noorden van Rijssen, onder andere gebruikt als stadsweide voor koeien. Wordt vermeld op de Herziening Algemene Kaart Nederland van 1850. Vanaf 1925 in gebruik als industrieterrein
___________________________________________________________________________
Mulder
Mulder. Molenaar. Iemand die met een molen werkt
___________________________________________________________________________
Munsterhof en Munsterpad
Vernoemd naar de aanwezigheid van Bernard van Galen, bisschop (vanaf 1650) van Münster in Rijssen.
Christoph Bernard von Galen (Bommen Berend, Koodeef) , 1606-1678
___________________________________________________________________________
Nassaustraat
Nassau. Geslacht dat heerste over graafschap/hertogdom Nassau in Duitsland. Geslacht Nassau is genoemd naar burcht Nassau (gebouwd rond 1120 door de familie Van Laurenburg, 1e graaf van Nassau), nabij het plaatsje Nassau aan de Lahn
___________________________________________________________________________
Neonstraat
Neon (Ne). Chemisch element. Atoomnummer 10. Kleurloos edelgas
___________________________________________________________________________
Nicolaas Maesstraat
Nicolaes Maes, 1634-1693
Nederlands kunstschilder van genrestukken en portretten
___________________________________________________________________________
Nijverdalseweg
Nijverdal. Plaats in de gemeente Hellendoorn. De naam Nijverdal is samengetrokken uit Nijver(heid) en (Regge)dal.
Weg richting Nijverdal, loopt van de rotonde Nijverdalseweg/Nijverheidsstraat/Ligterbergerdijk richting Nijverdal tot aan Plagslagen (rotonde Morsweg)
___________________________________________________________________________
Nijverheidsstraat
Nijverheid. Industrie. Beroepswerkzaamheden, waarbij grondstoffen worden verwerkt om iets te bewerken of maken
___________________________________________________________________________
Noachpassage
Hendrik Jan Vossebelt (‘Noach’), 1853-1924
Schoorsteenveger, verkoper wit zand
Werd Noach genoemd nadat hij na hevige regenval (wonend op de Borkeld), niet meer weg kon van zijn woonplek (‘Net de ark van Noach’). Verhuisde naar de Eschdwarsstraat, deze straat werd in 1923 Noachstraat. De Noachstraat verdween voor 1980.
___________________________________________________________________________
Noordermorssingel
Noordermorssingel. Naar De Noorder Mos. Veldnaam (naam die de eigenaar van een stuk land aan dit stuk land gaf om het te kunnen onderscheiden).
___________________________________________________________________________
Octaanstraat
Octaan. Koolwaterstof uit de groep der alkanen. C8H18. Kleurloze vloeistof, onoplosbaar in water. Onderdeel van benzine, gewonnen uit aardolie
___________________________________________________________________________
Olieslager
Ambachtsman die olie uit plantenzaden perste, gebruik makend van een molen
Rijssense olieslager onder andere: Jan ter Horst (Pelmolen)
___________________________________________________________________________
Ooievaarstraat
Ooievaar (Ciconia ciconia). Uiver. Eiber. Stork. Grote vogel uit de familie der ooievaars
___________________________________________________________________________
Oosterhofweg
Kasteel/havezate (ridderhofstede/adellijk landhuis) De Oosterhof, reeds genoemd in 1334
___________________________________________________________________________
Oranjestraat en Verlengde Oranjestraat
Oranje. Genoemd naar graafschap later prinsdom Orange in de Provence. Het prinsdom werd in 1544 geërfd door Willem de Zwijger (Huis van Oranje). In Nederland werd het prinsdom Oranghien genoemd. Oranghien werd verbasterd tot Oranje
= Achter de Hagen. Zie Vensters op Rijssen, deel II, Straatnamen in Rijssen, Vroeger en nu
___________________________________________________________________________
Ottenstraat
Genoemd naar Jan Willem Otten, wethouder? Jan Willem Otten (SGP), 1876-1963. Wagenmakersknecht, timmerman, wethouder
___________________________________________________________________________
Oude Goorseweg
Goor. Stad in de gemeente Hof van Twente
___________________________________________________________________________
Oude Markeloseweg
Markelo (‘Maarkel’). Dorp in de gemeente Hof van Twente. Mark = afscheiding/grens, lo = bos
___________________________________________________________________________
Oude Veemarkt
Veertiendaags Rijssense veemarkt, op maandag
___________________________________________________________________________
Oude Veerweg
De oude veer/oversteekplaats over de Regge. In 1492 werd dit veer vervangen door een brug. De boerderij (rijksmonument) heet Het oude Veer
___________________________________________________________________________
Ozonstraat
Ozon. Enkelvoudige stof van het element zuurstof. De chemische formule van Ozon is O3. Ozon is van het Griekse Õςεìν = ruiken
___________________________________________________________________________
Paardebloem
Paardebloem (Taraxacum officinale). Soort uit de composietenfamilie
___________________________________________________________________________
Park de Eschhorst
De Eschhorst. Villa in 1924 gebouwd voor Harm(en) ter Horst, jutefabrikant, aan de Oosterhofweg, tegenover de Albertsdijk. afgebroken rond 1980 na brand en leegstand
___________________________________________________________________________
Parkstraat
Park. Een door de mens ontworpen en aangelegd groen gebied met overwegen een recreatieve functie, vaak met bomen, vijvers en paden, soms met kunstwerken.
Volkspark, plan van en gefinancierd door Auke Hayo en Jan ter Horst. Gereed in 1914. Hangerad werd in 1914 Parkstraat
___________________________________________________________________________
Pastinaak
Pastinaak (Pastinaca sativa). Pinksternakel. Witte wortel. Plant uit de schermbloemenfamilie
___________________________________________________________________________
Pastoor Petersstraat
Remigus Wilhelmus Josephus Peters, 1875-1975
RK Pastoor. Pastoor in Rijssen van 1921 tot 1967
___________________________________________________________________________
P.C. Hooftstraat
Pieter Corneliszoon Hooft, 1581-1647
Nederlands historicus, dichter en toneelschrijver. Drost
___________________________________________________________________________
Paulus Potterstraat
Paulus Potter, 1625-1654
Nederlands kunstschilder. Gouden Eeuw
___________________________________________________________________________
Peller
Peller. Iemand die pelt. Pelmolenaar. Grutter. Gorter. Pelmolen: molen waarin (vroeger) gerst (voor gort) gepeld werd, waarbij het kaf van de korrel werd gescheiden. In Rijssen o.a. Jan ter Horst
___________________________________________________________________________
Pelmolenpad en Pelmolenweg
Pelmolen (olie- en pelmolen), gebouwd in 1752 voor/door Jan ter Horst. Stellingmolen, dienst doend voor het slaan van olie en het pellen van gerst. Restauratie 1973-1975
___________________________________________________________________________
Piet Heinstraat
Piet Pieterszoon Heijn (Piet Hein), 1577-1629
Nederlands luitenant-admiraal, commandant West Indische Compagnie. Veroverde de Spaanse zilvervloot
___________________________________________________________________________
Pieter Breughelstraat
Pieter Bruegel de Oude, ± 1525-1549, (‘Boeren-Bruegel’).
Brabantse kunstschilder
Pieter Brueghel de Jonge, ± 1564-1638.
Vlaams kunstschilder
___________________________________________________________________________
Pinksterbloem
Pinksterbloem (Cardamine pratensis).
Plant uit de kruisbloemfamilie
___________________________________________________________________________
Plaagslagen
Plaagslagen (veldnaam). De Ploagslaage. Grasgrond in het gebied De Mos ten noorden van Rijssen
___________________________________________________________________________
Plein 1940-1945
Plein 1940-1945. WOII. Conflict dat op wereldschaal werd uitgevochten tussen de geallieerden en de asmogendheden, in Nederland tussen 10 mei 1940 (inval Duitsers) en 5 mei 1945 (overgave Duitse leger)
___________________________________________________________________________
Ploegweg
Ploeg. Landbouwwerktuig dat in de akkerbouw grond keert en verkruimeld, om daarna een gewas in te zaaien of planten
___________________________________________________________________________
Pottebakkerserf
Pottebakker. Pottenbakker. Iemand die klei modelleert, waarna de klei wordt verhit, waarbij het verhard tot aardewerk of steengoed
In Rijssen werd Johannes Hendrikus Antonius Siegerink, 1835-1895 (pottenbakker) ‘De Porrebakr’ genoemd. De pottenbakkerij stond aan de Enterstraat. Het Pottebakkershoes
___________________________________________________________________________
Prins Bernhardstraat
Bernard Friedrich Eberhard Leopold Julius Kurt Carl Godfried Peter Graf von Biesterfeld. Bernard Leopold Frederik Everhard Julius Coert Karel Godfried Pieter, Prins der Nederlanden, Prins van Lippe-Biesterfeld. Prins Bernhard
Prins-gemaal. Bevelhebber Binnenlandse Strijdkrachten. Inspecteur-generaal Koninklijke Landmacht
___________________________________________________________________________
Prins Frederik Hendrikstraat
Prins Frederik Hendrik van Oranje, Graaf van Nassau, 1584-1647
Stadhouder (vanaf 1625), kapitein-generaal, admiraal
___________________________________________________________________________
Prins Mauritsstraat
Maurits van Oranje, Prins van Oranje, Graaf van Nassau, 1567-1625
Stadhouder, legeraanvoerder (van de republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, 1588-1795. Ook: Republiek der Verenigde Provinciën, te weten Drenthe, Friesland, Gelderland, Groningen, Holland, Overijssel en Zeeland)
___________________________________________________________________________
Prins Willem-Alexanderlaan
Willem-Alexander Claus George Ferdinand,Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Jonkheer van Amsberg, 27 april 1947.
Koning van Nederland vanaf 30 april 2013
___________________________________________________________________________
Prinsenstraat
Prins. Adellijke en/of vorstelijke titel. Het woord prins is afgeleid van het Latijnese princeps, dat betekent voorste of eerste. Vorstelijke titels van het Koninklijk Huis: Prins van Oranje, Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau
___________________________________________________________________________
Propaanstraat
Propaan. Eenvoudige koolwaterstof uit de groep alkanen. C3H8. Kleurloos en reukloos gas, gewonnen uit aardolie en aardgas
___________________________________________________________________________
Putter
Putter of distelvink (Carduelis carduelis). Zangvogel
___________________________________________________________________________
Rabbi Keizerstraat
Soes Manus Keizer, 1903-1942
Rabbijn/Rabbi, Chazzan, godsdienstonderwijzer in Rijssen
___________________________________________________________________________
Reggesingel
Regge. Overijsselse rivier, die begin ten Zuidwesten van Diepenheim, als aftakking van de Schipbeek. De Boven-Regge is het deel Diepenheim-Rijssen, de Midden-Regge is het deel Rijssen-Hellendoorn, de Beneden-Regge is het deel Hellendoorn Ommen. De Regge mondt uit in de Overijsselse Vecht.
Singel. Aangelegde waterloop binnen stedelijke bebouwing, die meestal een belangrijke rol speelt in de waterhuishouding
___________________________________________________________________________
Reigerstraat
Reiger (Ardeidae). Familie van vogels uit de orde van roeipotigen. In Nederland meestal de Blauwe Reiger (Ardea cinerea). Vogel uit de reigerfamilie.
___________________________________________________________________________
Rembrandt van Rijnstraat
Rembrandt Harmenszoon van Rijn, 1606-1669.
Nederlands kunstschilder, etser en tekenaar. Hollandse Meester
___________________________________________________________________________
Roelf Bosmastraat
Roelf Bosma, 1870-1975
Ambtenaar burgerlijke stand. Waarnemend burgemeester in 1945
___________________________________________________________________________
Roerdomp
Roerdomp (Botaurus stellaris)
Reigerachtige vogel
___________________________________________________________________________
Roggestraat
Rogge (Secale cereale). Grassenfamilie. Kruisbevruchtende graansoort. Eenjarig: zomerrogge. Tweejarig: winterrogge
___________________________________________________________________________
Rozengaarde
Waarschijnlijk herleid van het woord Rosengarten. In Silezië werd een begraafplaats voor niet katholieken een Rosengarten genoemd, in de zin van roos als grafbloem. Destijds was de Joodse begraafplaats gelegen De Hagen. De Hagen ligt paralel aan de Rozengaarde
__________________________________________________________________________
Schapendijk
Weg/dijk waarlangs de (dorps)kudde werd gedreven naar de weideplaats
___________________________________________________________________________
Schepelweg
Schepel. Oud-Nederlandse eenheid voor het aangeven van de inhoud van droge waren (± 10 liter). Een Twentse herenmud mat 6 schepels.
Schepel. Oud-Nederlandse oppervlaktemaat
___________________________________________________________________________
Schepershoek en De Scheper
Scheper. Schaapherder. Iemand die een kudde schapen hoedt
___________________________________________________________________________
Schietbaanweg
Tot 1983 bevond de schietbaan van de Rijssense schietvereniging zich nabij De Biesterij. Een schietvereniging is een vereniging voor sportschutters, het betreft een aantal competatieve sporten, waarbij nauwkeurigheid, snelheid, type geweer/pistool of doel het verschil maken
___________________________________________________________________________
Schild
Schild= bescherming. Verzamelplaats voor burgers bij oorlogen, opstanden, rampen en stakingen. Zo genoemd vanwege de ligging? Bood bescherming aan de burgers van Rijssen bij aanvallen van buitenaf?
__________________________________________________________________________
Schoenmakersdijk
Schoenmaker. Schoenlapper. Ambachtsman die schoenen en andere schoeisel maakt en repareert
Schoenmakers in Rijssen onder andere Leijendekker, Pagrach en Voortman
___________________________________________________________________________
Scholekster
Scholekster (Haematopus ostralegus). Zwart-witte steltloper uit de familie der scholeksters
___________________________________________________________________________
Schoolstraat
School. Een school is een instelling/gebouw waarin onderwijs gegeven wordt. Het woord school is afgeleid van σχολη, dat ‘vrije tijd’ betekent. Vrije tijd had men nodig om naar school te gaan
___________________________________________________________________________
Sikkelweg
Sikkel. Primitief landbouwwerktuig om graan en gras mee af te snijden
___________________________________________________________________________
Smient
Smient (Anas penelope). Middelgrote grondeleend
___________________________________________________________________________
Sparrenlaan
Spar (Picea). Geslacht uit de dennenfamilie. Naaldboom
___________________________________________________________________________
Speenkruid
Speenkruid. Gewoon speenkruid (Ranunculus ficaria). Laagblijvende voorjaarsbloeier uit de ranonkelfamilie
___________________________________________________________________________
Spinnerstraat
Spinner. Beroep. Spinnen: ineendraaien van losse vezels tot een draad
___________________________________________________________________________
Spoelerstraat
Spoeler. Arbeider die in een weverij het spoelen van kettingdraden en/of inslagdraden verricht
___________________________________________________________________________
Spuitstraat
Brandspuit. Apparaat dat een waterstraal produceert met als doel een brand te blussen (1e brandspuit ± 1665).
Straat genoemd naar het brandweerhuisje, waar tussen 1937 en 1952 de brandspuit stond
___________________________________________________________________________
Stationsdwarsweg
Dwars = in een richting die loodrecht op de hoofdrichting staat/richting die kruist met de hoofdweg. De Stationsdwarsweg loop van het Stationsplein, parallel aan het spoor
___________________________________________________________________________
Stokmansveldweg
Stokmans Veld (veldnaam). Gebied binnen de stad
___________________________________________________________________________
Stroweg
Stro. Droge bloeistengels van graanplanten (tarwe, gerst, haver en rogge)
___________________________________________________________________________
Tarwestraat
Tarwe (Triticum). Graansoort
___________________________________________________________________________
Teunis Lodderstraat
Teunis Lodder Krijnzoon, 1864-1940.
Ambtenaar van de burgerlijke stand. Burgemeester van Rijssen van 15 movenber 1904 tot 1913
___________________________________________________________________________
Trompstraat Maarten Cornelis
Maarten Harpertszoon Tromp, 1598-1653
Nederlands zeevaarder. Luitenant-admiraal Nederlandse marine. Zeeheld.
Cornelis Tromp (2e zoon van Maarten), 1629-1691 (‘Keesje’)
Opperbevelhebber Nederlandse en Deense vloot. Luitenant, commandeur, ordinaris-kapitein
___________________________________________________________________________
Tuinstraat
Tuin. Tuin/Tuun = omheining. (Begrensd) stuk grond, waar gewassen worden verbouwd of geplant. Groente-, botanische of siertuin. Nu een door schuttingen afgesloten grond (om te recreëren)
___________________________________________________________________________
Tureluur
Tureluur (Tringa totanus)
Vogel uit de familie strandlopers en snippen
___________________________________________________________________________
Turfweg
Turf. gedroogd veen dat bijvoorbeeld als brandstof gebruikt kan worden
___________________________________________________________________________
Van Speykstraat
Jan Carel Josephus van Speijk, 1802-1831. ‘Schrik der Roovers’.
Nederlands kanonneerbootcommandant
___________________________________________________________________________
Van Wijngaardenstraat
Willem Jan Christiaan van Wijngaarden, ’n Ooln Measter, Rijssen, 1818-1882
Koster/voorzanger. Onderwijzer in Rijssen van 1841 tot 1874
___________________________________________________________________________
Veeneslagen
Veeneslagen (veldnaam). De Veene Slaagen. De Venneslaage. Was oorspronkelijk een veengebied.
___________________________________________________________________________
Veldovenstraat
Veldoven. Een dusdanig opgestapelde massa gedroogde stenen dat deze een oven vormt, waarin stenen kunnen worden gebakken tot baksteen.
Rond 1820 had Rijssen ± 50 steenfabriekjes
___________________________________________________________________________
Vennekesgaarden
Vennekes Gaarden (veldnaam). Gebied binnen de stad. Van veen?
___________________________________________________________________________
Verenlandweg
Verenland (veldnaam). Vearnland. Laaggelegen grasgrond (binnen de stad) bij de Regge. Land bij de veer?
___________________________________________________________________________
Verzetstraat
Verzet. Activiteiten die tot doel hadden weerstand te bieden tegen de bezetter (Duitse bezetting in Nederland, Japanse bezetting in Nederlands Indië) 1940-1945
___________________________________________________________________________
Vincent van Goghstraat
Vincent Willem van Gogh, 1853, 1890
Nederlands kunstschilder, impressionist
___________________________________________________________________________
Vink
Vink (Gringilla coelebs). Boekvink, botvink, charlotte. Zangvogel
___________________________________________________________________________
Vlasweg
Vlas (Linum usita tissimum). Plant uit de vlasfamilie. Vlas wordt geteeld voor vezel en zaad
___________________________________________________________________________
Wagenmaker
Ambachtsman die (houten) karren en wagens maakte en repareerde, dan wel onderdelen daarvoor.
Enkele Rijssense wagenmakers: Gerrit Hendrik Willem Lohuis, Hendrikus Schuitemaker en wagenmaker Schreurs
___________________________________________________________________________
Walstraat
Wal. Stadswal. Omwalling
Rijssen mocht zich, na het verkrijgen van stadsrechten, verdedigen, deed dit met stadswallen en grachten
___________________________________________________________________________
Wanweg
Wan. Platte gevlochten mand, waarmee graankorrels en kaf omhoog gegooid werden, zodat de wind het kaf wegblies en de graankorrels terugvielen
___________________________________________________________________________
Waterhoen
Waterhoen (Gallinuta chloropus). Watervogel
___________________________________________________________________________
Watermolen
Watermolen, maalde graan. Watermoele te Risenen ( 14e eeuw, Bisschoppelijk Register). Werd in 1381 vermeld in het werk Molens Mulders Meesters. Stond nabij Brandlicht, aan een beek, de Molenbeek.
___________________________________________________________________________
Watersnip
Watersnip (Gallinago gallinaco). Vogel uit de familie strandlopers en snippen
___________________________________________________________________________
Wattstraat
James Watt, 1736-1819
Schots ingenieur, uitvinder (stoommachine, koppieerapparaat)
__________________________________________________________________________
Weijerdstraat
De Weijerd/Weyerd/Wijert (en andere varianten). Stadsbleek. Dankt zijn naam aan een in de buurt wellende bron. Wei-her (duits) = bron. Weijert = voorraadvijver voor water. De was werd (maandag wasdag) meestal thuis gewassen, naar De Weijerd gebracht, daar gespoeld en gebleekt op de weide, tot ongeveer 1950. Rond 1964 werd De Weijerd ingericht als wandelpark
___________________________________________________________________________
Welleweg
De Welle (veldnaam. Bouwland op de Es, in het westen van Rijssen, in de stad
___________________________________________________________________________
Westerstraat
West. Een van de windstreken (noord, oost, zuid, west). Windstreek tegenover oost
___________________________________________________________________________
Wethouder H.H. Korteboslaan
Herman Hendrik Kortebos, 1854-1927.
In Rijssen: boekhouder (jutefabriek), raadslid (40 jaar), wethouder (1 jaar)
___________________________________________________________________________
Weverstraat
Wever. Persoon die zich bezighoudt met weven. Weven is het vervlechten van horizontale en verticale groepen draden tot textiel, bijvoorbeeld wol, katoen en jute
In Rijssen veel wevers in de jutefabriek van Ter Horst & Co
___________________________________________________________________________
Wierdensestraat
Wierden. Gemeente in Twente, ’tussen’ Rijssen en Almelo.
Weg van Rijssen naar Wierden, die begint bij het kruispunt Watermolen/Enterstraat/Wierdensestraat en loopt tot de rotonde bij de Reggesingel
___________________________________________________________________________
Wierdenseweg
Wierden. Gemeente in Twente, ’tussen’ Rijssen en Almelo.
Weg richting Wierden, ter plaatse van ‘Het Kanaal’, de beek langs de Wierdenseweg van destijds, die rond 1910 werd gedempt. Ligt parallel aan de N347 (provinciale weg van Haaksbergen naar Ommen, 54 km). De Wierdenseweg begin bij de rotonde Reggesingel/Wierdensestraat/Wierdenseweg en gaat over in de Rijssensestraat
___________________________________________________________________________
Wilhelminastraat
Wilhelmina Helena Pauline Maria, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Hertogin van Mecklenburg, 1880-1962. Koningin der Nederlanden van 1890 tot 1948
___________________________________________________________________________
Wijnand Zeeuwstraat
Wijnand Zeeuw, 1883-1957
Burgemeester van Rijssen van 1937 tot 1957 ( niet tussen 6 oktober 1944 tot 9 november 1945
___________________________________________________________________________
Willem de Zwijgerstraat
Willem, Prins van Oranje, Graaf van Nassau-Dillenburg, ook wel Willem van Oranje en Willem de Zwijger. Ook wel Vader des Vaderlands.
Stadhouder, regerend heer der Nederlanden. Lijfspreuk: Je maintiendrai (Ik zal handhaven)
___________________________________________________________________________
Wulp
Wulp (Numenius arquata)
Vogel uit de familie der strandlopers en snippen
___________________________________________________________________________
Zilvermeeuw
Zilvermeeuw (Larus argentatus)
Grote meeuwensoort (tot 60 cm)
___________________________________________________________________________
Zonneroosje
Zonneroosje (Helianthemum nummularium). Geel. Gestippeld. Groenblijvende, liggende opgaande struik uit de zonneroosjesfamilie
___________________________________________________________________________
Zuiderstraat
Zuid. Een van de windstreken (noord, oost, zuid, west). Windstreek tegenover noord
___________________________________________________________________________
Zwilweg
Zwil. Lage, te drogen staande, turfhoop. Van zwelen (smeulen, bijeen arken van gemaaid gras) en zweel (regel gemaaid gras
___________________________________________________________________________